Rijksmuseum Twenthe - Het kunstmuseum van Enschede

Metamorphosen. Ovidius en de hedendaagse kunst

24 januari - 4 oktober 2015 - Al sinds de publicatie van Ovidius’ beroemde boek Metamorphosen in de 1ste eeuw na Christus is de mensheid gefascineerd door gedaanteverandering, ongrijpbaarheid en identiteit. Deze tentoonstelling in Rijksmuseum Twenthe laat aan de hand van citaten uit Ovidius’ meesterwerk zien hoe hedendaagse kunstenaars op deze thema’s reflecteren. Er is werk te zien van onder anderen Jaap Drupsteen, Jan Fabre, Imme van der Haak, Sabi van Hemert, Iris van Herpen, Bart Hess, Floris Kaayk, Maartje Korstanje, Juul Kraijer, Jacco Olivier, Laura Schapendonk, Johanna Schweizer, Silvia B, Berend Strik, Stromae, Levi van Veluw, Christiaan Zwanikken en Maria Roosen.  

Alles verandert, niets vergaat

Metamorphosen – Alles verandert, niets vergaat zijn de titel en het motto van het beroemde meesterwerk van de Romeinse dichter. Deze verzameling van verhalen over mythische goden en figuren die steeds andere gedaantes aannemen is één grote illustratie van het gegeven dat alles in de schepping continu verandert. De ‘metamorfose’ gaat over ongrijpbaarheid; het moment van transformatie waarop iets of iemand buiten alle categorieën valt. Maar ook over identiteit; het is een strategie om een andere rol aan te nemen, een andere kant van jezelf te laten zien, vrijheden te nemen of om iets gedaan te krijgen.


Laura Schapendonk (boven en onder)


Vier categorieën

Vanaf de Oudheid tot vandaag de dag zijn schilders, beeldhouwers, theatermakers en schrijvers gefascineerd door deze thematiek. In de hedendaagse kunst, mode, theater, dans en (pop)muziek zijn vragen rondom verandering, identiteit en ongrijpbaarheid zelfs actueler dan ooit. In de tentoonstelling Metamorphosen worden deze thema’s belicht aan de hand van vier categorieën: Mens & Dier, Mens & Techniek, Mens & Natuur en Man & Vrouw. 



Kunstenaars

In de tentoonstelling is werk te zien van onder anderen Jaap Drupsteen, Jan Fabre, Imme van der Haak, Sabi van Hemert, Iris van Herpen, Bart Hess, Floris Kaayk, Maartje Korstanje, Juul Kraijer, Jacco Olivier, Laura Schapendonk, Johanna Schweizer, Silvia B, Berend Strik, Stromae, Levi van Veluw en Christiaan Zwanikken.


Juul Kraijer (onder) 

Z.t., 2014

archival pigment print op Hahnemühle Museum Etching

Samenwerking UvA en Allard Pierson Museum

Ter gelegenheid van Metamorphosen werkt RMT samen met het Allard Pierson Museum en de afdelingen Theaterwetenschappen en Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Bijzondere Collecties richt bij de tentoonstelling een aantal speciale kabinetten in met diverse eeuwenoude uitgaven van Ovidius’ Metamorphosen. Daarnaast worden in deze introducerende kabinetten meer dan tien levensgrote gipsen beelden uit het Allard Pierson Museum getoond. Deze imposante klassieke beelden, die scènes uit de Metamorphosen verbeelden, vormen een belangrijk collectieonderdeel van het Allard Pierson Museum en hebben een roerige geschiedenis. Aanvankelijk werden de 19de-eeuwse afgietsels gebruikt als studieobjecten voor kunstacademiestudenten. In de jaren zestig en daarna, toen studie naar de klassieken op de achtergrond raakte, dienden ze vooral als decorstukken voor feesten en partijen. In RMT verbinden ze de Oudheid met het heden.


Metamorphosen is samengestel door gastcuratoren Trudi van Zadelhoff (Van Zadelhoff kunst- en cultuurprojecten), Rob van der Zalm (UvA / capaciteitsgroep Theaterwetenschappen), Saskia Cohen-Willner (UvA / Bijzondere Collecties).


Johanna Schweizer (onder)

De tentoonstelling is een samenwerkingsproject van Rijksmuseum Twenthe met de Universiteit van Amsterdam (Bijzondere Collecties, Allard Pierson Museum en de capaciteitsgroep Theaterwetenschap). Samen met Sublime Landscapes in Gaming vormt deze tentoonstelling het openingsprogramma van de Twente Biënnale 2014.